اسلام کیست؟

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم 

إنّ شرّ الدوابّ الصّم البکم الّذین لایعقلون ﴿22﴾انفال 

ولو علم الله فیهم خیرا لاسمعهم و لو اسمعهم لتولوا و هم معرضون ﴿23﴾ انفال 

اسلام کیست، چیست و یا کجاست...؟

بهترین و بزرگ ترین نعمتی که خداوند مهربان در زندگی بشر قرار داد، به یقین فرستادن نزدیک ترین دوستش به میان نوع انسان بود. حضرت نبی اکرم (ص) که در متون عرفانی از حضرتش به عقل تعبیر می شود چرا که ایشان را از هر نظر، اوّل موجود عالم و مخلوق خداوند می شناسند؛ به نص قرآن عزیز که فرموده: «و أنت اوّل العابدین» پس هنوز زمان و مکان هیچ جهانی و موجودی نبوده است که حبیب خداوند در حال پرستش خدای خویش بوده است. نبی اکرم در زمانی مشخص و مکانی مشخص ، همانطور که همه ی پیامبران وعده داده بودند ظهور فرمود. فرستاده ی خداوند در میان ما بود و دانایان چه کردند؟

روزی که حضرت محمّد (ص) خانواده خود را گرد آورد تا پیام رسالت را به ایشان ابلاغ فرماید را همه شنیده اید. روزهای اعلان همگانی پیام خداوندی نیز تاریخ اش گفته شده است تا آن جنگ ها، توطئه ها، ترورها و تنگ نظری ها.

حضرت رسول اکرم (ص) فرمود: « إنّی بعثت لأتمّم مکارم الأخلاق » همانا من برانگیخته شدم تا بزرگواری های اخلاقی را به پایان برسانم.

هدف بعثت آیا اخلاق است؟ مگر اخلاق پیامبر چگونه بوده است؟

خداوند می فرماید که «إنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عظیمٍ» . خداوند می فرماید که ما قرآن را نفرستادیم تا تو خودت را به کشتن دهی از بس که دلسوزی می کنی. سند ما قرآن است. قرآن گواه است که دشمن پیامبر(ص) برای ایشان در سیاهی نیمه های شب تله می گذارد ، بلکه بتواند با پی کردن شتر ایشان در فرصتی که کسی در نزدیکی ایشان نیست کار را تمام کند. آنگاه حضرت برای مسبّبان ماجرا استغفار می کند، دلسوزی می نماید.وحی می رسد که اگر هفتاد بار هم استغفار کنی نمی بخشیم.

قاتل حمزه(ع) کسی که سیّد الشّهداءی اوّلین را مثله کرد و فردی که با افتخار جگر حمزه(ع) ، جگرآورترین مردم را خورد ، می آیند برای توبه و با یک درخواست ساده که از روی ترس بود اظهار ندامت می کنند؛ حضرت می فرماید: «بخشیدم.» خداوند می فرماید: « اگر حتّی اندکی سختی در دل تو بود از دورت پراکنده می شدند.» آن چنان حضرتش در میان محاصره ی علاقه مندان بود که خداوند خودش به کمک می آید و آداب حضور در مجلس و منزل پیغمبرش را واجب می فرماید:

اوّلاً : صدا کردن ایشان با صدای بلند ، ممنوع!

دوّم : خطاب کردن ایشان با نام ، ممنوع!

سوّم : دراز کردن پا در محضرش ، ممنوع!

چهارم : بعد از صرف غذا نشستن در خانه ی ایشان به گپ زدن و وقت تلف کردن و گرفتن وقت ایشان ، ممنوع!

 بهترین بنده ی خدا در میان مردم چنان زندگی می فرمود که هر فرستاده ی حکومتی، دینی و یا هر تازه واردی از تشخیص ایشان در میان انبوهی علاقه مندان عاجز می شد مگر با صبر زیاد تا از نوع رفتار، راهش را پیدا کند.

همه ی مورخان اذعان دارند که راه رفتن ، غذا خوردن و برخورد ایشان با مردم طوری بوده است که پایین ترین و کوچک ترین افراد جامعه بدون هیچ ترس، واهمه یا لرزش اندکی در فکر یا صدایشان ، حرفشان را به ایشان می زدند.

پیامبر اکرم(ص) لحظه ای هم ، غم مردم را نمی خواستند و با ذکر اسمای جلاله ی «یا حی و یا قیوم» همه را از هر غم، نگرانی، ترس، کسالت، خواب آلودگی، حزن، اندوه و هر حس منفی درمی آوردند. این مطالب مورد اتفاق همه مورخان است حتی غیر مسلمان ها.

حضرت رسول اکرم(ص) از هر جا که می گذشتند شادی، آرامش، امنیت و خاطر جمعی آنجا راه بازمی کرد. هیچ نبود که چیزی از ایشان بخواهد و پاسخ منفی بشنود. بهار حضور ایشان چنان معجزه گر بود که کفار قریش به شدت عصبانی می شدند و او را ساحر می خواندند. ایشان وقتی گام برمی داشتند ، در هر زمینی و هر زمانی، هیچ گاه سایه نداشتند. مردم از عطر ایشان متوجّه می شدند که کجا بودند و کجا رفته اند یا هر جا چه قدر مکث نموده اند.

حضرت رسول اکرم(ص) بهترین مهربانی ها و بالاترین دوستی ها ، شدیدترین دلسوزی ها و عمیق ترین خوبی ها را به مردم نشان دادند و در میان مردم دو امانت گذاشتند. از مردم پیمان گرفتند که با این دو امانت خوش رفتاری کنند تا روز قیامت. حاضران به غایبان، گذشتگان به آیندگان، آگاهان به ناآگاهان و رسیدگان به نارسیدگان پیام را رساندند.

حضرت رسول اکرم(ص) چنان مهربان بود که به اشیا شخصیت می داد، نام بر ایشان می نهاد، با ایشان نرمی می کرد و از رحمت بهرمندشان می ساخت به طوری که هنگامی که منبر برای ایشان ساخته شد چوبی که ایشان در مسجد کنار او سخن می گفتند از دوری ایشان می نالید؛ روز و شب می گریست به طوری که مردم منقلب می شدند و از حضرت معنی این نوحه و زاری را پرسیدند تا فهمیدند که سبب این لابه ها دوری از مهربان ترین، زیباترین و بزرگترین بنده ی خداوند است.

حضرت محمّد(ص) تنها برای ما انسان ها فرستاده نشده است؛ بلکه به تعبیر قرآن رحمة للعالمین هستند. فرشتگان، شیاطین، جنیّان، ارواح، حیوانات، نباتات، اشیا و خلاصه اهالی همه ی جهان ها همه از وجود پر برکت و پر جود و کرامت ایشان بهره مند هستند.

حضرت پیامبر اکرم(ص) هدف از بعثت و رسالت خود را اتمام مکارم اخلاق معرفی می فرماید، آن وقت می شود دانشمندان دین پژوه در نتیجه بررسی خود اجازه بدهند که بد اخلاقی و خشونت به خدمت دین درآید؟

این جا مبحث علمی آهسته آهسته به بخش خشک عقلی اش می رسد. هدف نهایی اگر رسیدن به اخلاق متعالی است چگونه با زیر پا گذاشتن اخلاق می توان بدان رسید؟ حتّی اگر هدف ، وسیله را توجیه کند؛ وسیله ای که هدف را نابود کند نمی تواند به مقصد برساندمان.

با زبان بازی و بافتن ، همه چیز حلّ نمی شود. هرکس که اسلام را منهای باطن، جدای از معنا و سوای از روح  آن بخواهد یعنی آن را نخواسته است.

جنگ امام حسین(ع) ، امام حسن(ع) و حضرت علی(ع) را با دقت مطالعه کنیم. هر کس که در میان جنگ به دست این بزرگان هستی، کشته شد یقیناً نه در پدران و مادران او از ازل و نه در فرزندانش تا ابد هیچ روزنه ی امیدی برای هدایت نبود و جز این که آنها به این ترتیب مجازات شوند و دیگران از شرّ ایشان ایمن شوند راهی دیگر نبود. اشعث و پسرانش، زیاد و پسرش، عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن و عبدالرّحمن بن ملجم مرادی ، همه از سرداران سپاه مولی الموحّدین امیرالمؤمنین (ع) بودند. همه در روزگار خوشی، پیروزی و گرماگرم راحتیِ موفّقیت ، همراه بودند امّا یکی یکی به سپاه معاویه پیوستند. این ها نشانه از چیست؟ ابن ملجم بارها از مولی (ع) درخواست می کند: «حالا که یقیناً من مرتکب آن زشتی بزرگ خواهم شد لطفاً مرا بکش.» یقیناً همه از شیعه و سنّی، خبر دادن پیامبر اکرم (ص) از قاتلان حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) را شنیده اند. عمر سعد، نوجوان بود که خود این خبر را شنید. وسط دعوا با بچه ها، یکی تند شد و این راز را فاش کرد. عمر سعد که دوست و رفیق مولا سیّد الشهدا(ع) بود با خنده در عین ناباوری نزد حضرت امام حسین(ع) آمد و گفت:« ببین چه می گوید، می گوید من قاتل تو خواهم بود. ادعا می کند این خبر را پدرش از پیغمبر i شنیده است. امام حسین(ع) فرمود: «راست می گوید ولی صبر مانع می شود تا کاری کند.» عمر سعد بارها این خبر را شنیده بود.

حضرت علی (ع) چه هدایا و جوایزی به ابن ملجم عطا می فرمود؛ بهترین اسب، بهترین شمشیر، بهترین جامه و قبا.

آیا این ها مهربانی نیست؟ آیا کسی هست که در زندگی اش یک سر سوزن از این گذشت ها را داشته باشد؟

اسلام و قرآن عزیز به ما آموخته اند که گناهی بزرگ تر از کفر نیست و کفر بزرگ ترین ستمی است که هر کس به خویش می تواند بکند. کفر از طُرُق گوناگون تشدید می شود. جز چهارده معصوم و برگزیدگان ، همه در میان کفر و ایمانیم. اگر این گونه نبود هیچ عارفی بالاتر از خود را انکار نمی کرد.هر عارفی که خداوند را شناخته است حدّ شناخت او کفر اوست.

جز معصومین چه کسی می تواند ادّعا کند که خداوند را در ظرف فهم خود جای نداده است ولی می شناسدش یا ظرف شناختش بی انتها و حدّ و حصر است؟

کفرِ عارف در انکار مراتب مافوق خویش در می آید. آن انکار لازمه اش نوعی استکبار است و استکبار شرک نیست. مستکبر خود را کنار خداوند نپرستیده است بلکه خود پرستیده است جای خداوندگار عالمیان جلّ اسمه  و عزّ شأنه.

بهترین دلیل ما آن است که شیطان بهانه ها می آورد برای سجده نکردن بر آدم و می گفت چگونه مرتکب این شرک شود امّا پاسخ خداوند چه بود؟ خداوند متعال فرمود که شیطان استکبار می ورزد از اطاعت و از بندگی من. بندگی و عبادت به خم و راست شدن نیست. اگر استکبارِمان را از میان نبرده باشیم، بویی از بندگی به مشاممان نخورده است. مستکبر دیگر فرعون بود که از عبادت استکبار نمی ورزید بلکه در برابر انسان ها مستکبر بود تا این که با پیغمبر خداوند روبرو شد. نمرود، قارون، بلعم باعور، هامان هر یک به طریقی استکبار داشتند؛ یکی را قدرت و جاه، دیگری را مال و ثروت، دیگری را دین و اجابت دعوات و آخری را دانش و هوش مستکبر کرده بود.

تفاوت نمی کند چرا، شاید به خاطر نیروی جسمی، جوانی، شادابی، سلامت، زیبایی، فراموشکاری، حافظه، احساس قوی، قدرت خیال، نیروی اراده، بستگان و اقوام زیاد، فرزندان بسیار، طرفداران خوب و ... هر چیزی می تواند سرمایه ای بشود برای طلب بزرگی کردن در برابر دیگران و دست آخر خداوند کریم.

ریشه ی استکبار، جهل ماست؛ در این هیچ بحثی نیست و ریشه ی تواضع، علم ما. پس می شود گفت که تا آن جا که تواضع می شود خداوند پرستیده می شود و البتّه تواضع با مستکبر، تکبّر است.